Jaarverslag 2022

Bestuursverslag

In 2022 bouwden we verder aan ons nieuwe museum en aan onze relaties met partners en publiek. Landelijk en regionaal. Steeds meer zijn we gewend en in staat dat ook online te doen voor meer bereik en impact om iedereen te kunnen bereiken en betrekken bij onze missie. En dat doen we op vele manieren met onvermoeibaar enthousiasme en toewijding.

Om meer doelgroepen te bereiken en ieders leven in media te versterken breidden we onze samenwerkingen met Broadcast Magazine, Muziekweb en Beeld & Geluid Den Haag uit. We vierden de media, weer mét publiek bij de Top 2000, de Dutch Media Week Xperience Days en (onderwijs)workshops, dankbaar dat dit weer live mogelijk was.

Taken en financiering

Meerjarenbeleid en bekostiging van ambities

Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid is een stichting, statutair opgericht in 1997 en ingeschreven in de gemeente Hilversum. Beeld & Geluid is op grond van de Mediawet door de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) aangewezen om het media-archief van de landelijke publieke omroep in stand te houden en te exploiteren. Het ontvangt voor zijn taken een structurele Rijksbijdrage. Voorts ontvangt Beeld & Geluid per 2017 van het ministerie van OCW ook beperkt middelen uit de Cultuurbegroting op grond van de BIS / Wet op het specifiek cultuurbeleid en de Erfgoedwet. Het instituut ontvangt deze middelen in het kader van beheer- en presentatie-activiteiten ten behoeve van de perscollectie die in eigendom van Beeld & Geluid is gekomen na de fusie met het voormalig Persmuseum op 2 mei 2017.

Naast deze subsidies ontvangt Beeld & Geluid additionele subsidie van het ministerie van OCW, de Europese Commissie en andere instellingen en fondsen ter financiering van activiteiten die bijdragen aan de realisatie van haar ambities.

Additioneel gefinancierde activiteiten

Beeld & Geluid maakt intern onderscheid tussen structureel en additioneel gefinancierde activiteiten. Deze taken behoren tot de kerntaken van Beeld & Geluid maar de additionele gefinancierde activiteiten kunnen slechts dan uitgevoerd worden wanneer er additionele middelen beschikbaar gesteld worden. Dit kunnen subsidies zijn die verstrekt worden door het ministerie van OCW en de Europese Commissie. Ook andere overheden, instanties, fondsen en/of goede doelen loterijen verstrekken soms deze additionele middelen. In het financieel verslag worden de structurele en additionele financiering apart gepresenteerd.

VriendenLoterij

Het partnerschap tussen Beeld & Geluid en de Vriendenloterij is ook in 2022 onverminderd sterk gebleven. De projectbijdrage ‘Wat je ziet, ben je zelf’ steunt de realisatie van de persoonlijke en op maat gesneden rondreis door ons totaal vernieuwde museum. Eind 2022 startte een landelijke mediacampagne waarbij de Vriendenloterij prominent genoemd werd. In 2023 kunnen we met ons geopende museum deze zichtbaarheid verder vergroten. Een glansrol in deze campagne werd gespeeld door de online productie (W)Auw 2x10 (waarmee we een totaal bereik van 995 K views en 1 mln wisten te genereren. Ondanks de verbouwing van het museum in 2022 hebben we de samenwerking toch op verschillende plekken weten uit te dragen. Het partnerschap werd onder andere gecommuniceerd bij de events en culturele programmering die mede mogelijk worden dankzij de deelnemers, zoals bijvoorbeeld de mediacafés door onze conservatoren en de mediacolleges door mediamakers en deskundigen of de RetroRadioLive, of de depottours-achter-gesloten-deuren. Het partnerschap werd ook gecommuniceerd in de nieuwsbrief naar algemeen publiek / particulieren (93.000 abonnees), gemiddeld 3 mails per maand. Daarnaast zit het logo vast in het mail-template dat we voor veel meer mailings gebruiken zoals de onderwijsnieuwsbrief, mediaprofs nieuwsbrief, onderzoeksnieuwsbrief, corporate nieuwsbrieven, jaarverslagen en corporate uitnodigingen.

Culturele ANBI status

Beeld & Geluid is door de Belastingdienst aangewezen als Culturele Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI). De status van culturele ANBI geeft donateurs de mogelijkheid om gebruik te maken van de belastingvoordelen van de Schenkingswet.

Bestuur en organisatie

Samenstelling bestuur

Het bestuur bestaat sinds 1 februari 2018 uit de heer E.F.M. van Nispen tot Sevenaer (directeur-bestuurder).

Nevenfuncties bestuur

De nevenfuncties van de heer Van Nispen tot Sevenaer bestonden in 2022 uit (allen onbezoldigd):

Uit hoofde van functie:
  • Bestuurslid Netwerk Digitaal Erfgoed;
  • Lid Directieraad Podiumkunsten.net;
  • Voorzitter werkgroep Cultuur en Media Nederlandse AI Coalitie;
  • Bestuurslid Media Perspectives; Voorzitter Stuurgroep Netwerk Mediawijsheid;
  • Bestuurslid ECP I Platform voor de informatieSamenleving;
  • Ambassadeur/voorzitter Maatschappelijke coalitie Over Informatie Gesproken;
  • Lid Raad van Toezicht Stichting Nederlandse Datakluis.
Overig:
  • Bestuurslid Ridderschap van Gelderland;
  • Lid jury Johannes van Dam prijs;
  • Lid Raad van Toezicht Stichting De Oostkerk;
  • Bestuurslid Prins Claus Fonds voor Cultuur en Ontwikkeling;
  • Lid OnderwijsAdviesRaad MIC Hogeschool van Amsterdam;
  • Lid Raad van Toezicht Stichting Lezen; Lid Raad van Advies BCI;
  • Lid Raad van Advies Universiteit van Amsterdam Faculteit Geesteswetenschappen;
  • Lid Jubileumcomité Kinderboekenmuseum;
  • Lid Raad van Toezicht en Auditcommissie Stichting VSB Fonds;
  • Lid Raad van Advies MuseumDepotShop (tot medio 2022);
  • Lid Raad van Advies Het Mauritshuis; Lid Raad van Toezicht Rijksmuseum Muiderslot;
Medewerkers

Bij Beeld & Geluid waren op 31 december 2022 293 medewerkers in dienst (251,27 fte) waarvan 98 met een tijdelijk dienstverband. Er waren 60 stagiaires actief en 48 vrijwilligers (met een gemiddelde inzet van 228 uur per vrijwilliger). De gemiddelde leeftijd van onze medewerkers bedraagt 44 jaar.

Het ziekteverzuimpercentage steeg in 2022 met 0,14% naar 4,91%. Dit verhoogde percentage kwam voornamelijk door langdurig verzuim (> 43 dagen en < 365 dagen). Een groot deel van dit langdurig verzuim had te maken met psychische klachten.

In 2022 kwamen 99 medewerkers in dienst en gingen 42 medewerkers uit dienst. De toename in aantal mensen in dienst is te verklaren door de fusie met Muziekweb en Beeld & Geluid Den Haag afgelopen jaar.

Verantwoording bestedingen en prestaties BIS en erfgoedwet

De middelen uit de BIS en Erfgoedwet zijn ook in 2022 ingezet voor activiteiten rondom de presentatie van de perscollectie. De locatie van Beeld & Geluid Den Haag is daarbij steeds meer de herkenbare plek geworden voor de activiteiten voor publiek en professionals op het gebied van journalistiek, nieuwswijsheid en persvrijheid en voor de bundeling van krachten rond de collecties en collectiekennis. Daarnaast spelen pers en journalistiek een belangrijke rol in het vernieuwde Mediamuseum in Hilversum (‘Informeren’ is een van de vijf hoofdthema’s).

De inhoudelijke thema’s waar Beeld & Geluid Den Haag zich met name op richt sluiten aan op de doelstellingen en thema’s van het meerjarenbeleidsplan met betrekking tot het versterken van het media-ecosysteem; nieuwswijsheid en de rol van media in de informatievoorziening in een democratie en persvrijheid en de ontwikkeling van pers en journalistiek die zowel door de opkomst van data en technologie als door maatschappelijke veranderingen continu in transitie zijn.

Deze inhoudelijke profilering van het Haagse mediamuseum heeft tot een reeks activiteiten en groter bereik geleid maar ook tot de samenwerking met relevante partners die de organisatie zowel in Den Haag als Hilversum ten goede komen. In het jaarverslag staat een nadere toelichting op de activiteiten voor publiek, onderzoek en onderwijs.

Toepassing van de codes

Ethische Code voor Musea

Als geregistreerd museum in Nederland onderschrijven wij de Ethische Code voor Musea. Hiermee aanvaarden we de Code als richtlijn voor museaal handelen, naast de geldende (inter)nationale wetgeving. En dat niet alleen, het beschermen en bevorderen van het erfgoed dat wij bewaren is opgenomen in onze meerjarenbeleidsplandoelen. We streven ernaar dit erfgoed correct te huisvesten conform het op onze website gepubliceerde Collectiebeleidsplan en beschikbaar te stellen. We delen en duiden dit erfgoed en onze kennis daarvan met andere instellingen op professionele wijze en met vertrouwen van anderen.

Governance Code Cultuur

Het bestuur en de Raad van Toezicht van Beeld & Geluid onderschrijven de Governance Code Cultuur. De organisatie is transparant over zijn besturingsmodel en bijbehorende verantwoordelijk- heden; hierover maken wij melding op onze website en leggen we verantwoording af in het jaarverslag. Kritische reflectie tussen bestuur en toezichthouders bewerkstelligen wij door jaarlijks een zelfevaluatie uit te voeren. Om zijn toezichthoudende rol op professionele en onafhankelijke wijze uit te kunnen blijven voeren heeft de Raad van Toezicht er, door middel van werving van een nieuw lid met een mediaprofiel, voor gezorgd dat alle aandachtsgebieden binnen het vastgestelde profiel in de Raad zijn vertegenwoordigd.

Code Diversiteit en Inclusie

De organisatie en de Raad van Toezicht onderschrijven het belang van diversiteit, gelijkheid en inclusie en hebben daar het afgelopen jaar veel aandacht besteed. De interne werkgroep heeft een actieplan opgeleverd dat verder in de organisatie wordt uitgewerkt en uitgevoerd in concrete stappen. Beeld & Geluid werkt samen in diverse intermuseale werkgroepen zoals Musea Bekennen Kleur en Samen Inclusief en externe partners. Met het Bartiméus Fonds in bijvoorbeeld bewustwordingssessies met het management, website-analyses en voor het nieuwe Mediamuseum. Met de Alliantie Digitaal Samenleven en Netwerk Mediawijsheid.

Daarnaast besteedden we aandacht aan diversiteit, gelijkheid en inclusie in onze publieksactiviteiten, verwerving in het archief en het wervingsproces van nieuw personeel.

Fair Practice Code

Met het onderschrijven van de Governance Code Cultuur en de Code Diversiteit en Inclusie onderschrijft Beeld & Geluid ook de Fair Practice Code en streven wij naar een gezonde culturele sector en een toekomstbestendige arbeidsmarkt en beroepspraktijk.

De Fair Practice Code is gericht op werken en ondernemen in de kunst, cultuur en creatieve sector. Beeld & Geluid gedraagt zich in dat deel van de sector voornamelijk als opdrachtgever. De Code is voor onze organisatie dan ook voornamelijk van toepassing bij het aangaan van contracten bij inkoop- en contractmanagement waaronder ook aanbestedingen of via externe inhuur. Binnen deze processen zijn de vier thema’s van de Code voldoende vertegenwoordigd en wordt vanuit de organisatie en wet- en regelgeving steeds gewerkt aan het bijhouden en actueel zijn van het beleid. De Fair Practice Code wordt hierin meegenomen.

Risicomanagement

Risico- en rendementsdenken 

Het risico- en rendementsdenken en het daarnaar handelen is in 2021 binnen Beeld en Geluid verder ontwikkeld. In 2022 gaan we het strategisch risicomanagement op basis van het meerjarenbeleidsplan 2022 - 2026 herijken en aanpassen waar nodig. Deze herijking en eventuele aanpassing worden binnen het managementteam en de Raad van Toezicht Beeld en Geluid besproken. Verder is in 2022 een start gemaakt met het in kaart brengen en beoordelen van de integriteits- en klimaatrisico’s.

Ten aanzien van het proces van operationeel risicomanagement is aansluiting gezocht bij de jaarplancyclus om integraliteit van het risicomanagement te realiseren. In de visie van Beeld en Geluid gaan risico en verschillende soorten rendement (van maatschappelijk tot financieel) samen, rekening houdend met het ondernemingsprofiel van Beeld en Geluid.

Ondernemingsprofiel Beeld en Geluid

De bredere ontwikkelingen binnen de media, waaronder teruglopende reclame-inkomsten en technologische en online innovaties, vereisen de nodige aandacht van de publieke en commerciële media-instellingen. Afgeleide taken die Beeld en Geluid voor de omroepen uitvoert kunnen daar invloed van ondervinden. In de productie en het bereik van de publieke omroep staan de lineaire radio- en televisie-uitzendingen nog steeds centraal. Het aandeel uitgesteld en on demand kijken neemt echter snel toe. De omroepen worden steeds actiever in het aanbieden van online platforms, content en programmering. In tegenstelling tot het lineaire radio- en televisiemateriaal van de NPO stroomt dit laatste type content niet automatisch (volgens de bestaande infrastructuur en overeenkomsten) in het Beeld en Geluid archief. Dit archief verliest daarmee potentieel aan reikwijdte en zeggingskracht: bij ongewijzigde afspraken zal een steeds groter wordend deel van de NPO-productie niet meer bij het media-archief worden bewaard en van daaruit beschikbaar kunnen worden gesteld voor onderzoek, hergebruik en programmering. Eenzelfde risico betreft ook de media die op regionaal en lokaal niveau worden geproduceerd en ook de commerciële omroepproducties. Beeld en Geluid zal zich de komende jaren extra inzetten om ook deze media te kunnen borgen voor raadpleging en gebruik door en voor toekomstige generaties.

Voor de uitbreiding van de taken van Beeld en Geluid op het gebied van audiovisuele archivering en duurzame digitale bewaring voor andere sectoren dan de landelijke publieke media, kan een wijziging van de (wettelijke) positie van Beeld en Geluid noodzakelijk zijn. Uit onderzoek is gebleken dat dit zelfs zeer wenselijk wordt geacht. Beeld en Geluid verkent op dit moment de mogelijkheden hiertoe, evenals de eventuele gevolgen voor de fiscale positie en extra administratieve lasten.

Beeld en Geluid is voor zijn rol als knooppunt binnen de Netwerk Digitaal Erfgoed (NDE) in steeds grotere mate, direct en indirect, afhankelijk van de cultuurbegroting van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Het subsidiekader van NDE voor de periode 2022 - 2026 wordt op dit moment uitgewerkt en Beeld en Geluid is hier goed bij aangesloten

Beeld en Geluid ontwikkelt sinds geruime tijd ook activiteiten in het kader van pers en journalistiek. Het zwaartepunt van deze activiteiten ligt op dit moment bij Beeld en Geluid Den Haag. In het recente regeerakkoord is extra aandacht voor vrijheid van pers opgenomen en Beeld en Geluid verwacht daarom ook extra in te gaan zetten op dit netwerk en daarmee samenhangende onderwerpen.

Wij willen waarborgen dat risicomanagement is geïntegreerd in de processen van besturing en uitvoering en zo waarde toevoegt aan de integriteit en beheersbaarheid van de bedrijfsvoering. Zoals verwoord in het ondernemingsprofiel (performance-denken). Hiernaast houdt Beeld en Geluid natuurlijk rekening met de geldende wet- en regelgeving, waaronder ook de beleidsregels inzake governance. Vanuit goed bestuur bezien vinden wij het belangrijk om hier op een juiste manier aandacht aan te besteden (conformancedenken). Naast het performance- en conformancedenken vindt Beeld en Geluid het van groot belang om het maatschappelijk kader en relevantie mee te nemen in de doelmatigheid van ons risicomanagement (socialformancedenken).

Binnen Beeld en Geluid wordt het principe van risico- en rendementsdenken gehanteerd als kader in het besef dat risico’s te allen tijde in een bepaalde context afgewogen en beheerst dienen te worden. Deze beheersing en context zijn de strategische en operationele doelen én ondernemingswaarden van Beeld en Geluid. Risicomanagement is hierbij geïntegreerd in de bedrijfsvoering en besluitvorming van Beeld en Geluid en wordt op een gestructureerde wijze doorlopen. Binnen het risicomanagementkader van Beeld en Geluid hanteren wij vier kernprocessen die leidend zijn voor de inhoud en het proces van het risicomanagement:

Kernprocessen van het risico­management

Inhoudelijk bezien

Bij Beeld en Geluid

Risico governance

Het inrichtingsvraagstuk voor risico- en rendementsdenken

Aandacht voor de organisatie, eigenaarschap, mandateren en delegeren als het gaat om risico- en rendement door de gehele organisatie en de partijen die ook toezicht houden op Beeld en Geluid.

Risicostrategie

De methodologische kant, oftewel, wat is de blauwdruk waarlangs risicomanagement in de organisatie in opzet, bestaan en werking wordt besproken?

Risico- en rendementsdenken moet toegevoegde waarde creëren vanuit de strategie en dagelijkse werkzaamheden. Nadenken over wat ons handelen betekent is cruciaal voor wie en wat wij zijn.

Risicoprocessen

De monitorings- en evaluatiekant van de risico’s in rapportage en planning en control cyclus.

Risico- en rendementsdenken moet niet als apart domein in de organisatie opgezet worden. Het maakt binnen Beeld en Geluid integraal onderdeel uit van alles wat wij doen.

Risicobewustzijn

De bewustwording dat risicomanagement integraal onderdeel is van ons denken, handelen en leiderschap.

Wij geloven in de kracht van onze mensen en dat zij goed kunnen inschatten wat het effect kan zijn van een risico. Natuurlijk zijn er randvoorwaarden waar wij als Beeld en Geluid gezamenlijk aan moeten voldoen. Binnen deze randvoorwaarden (zogenaamde stoepranden) is er veel eigen inzicht mogelijk. Dit is een belangrijke culturele waarde, ook vanuit het risico- en rendementsdenken.

In de onderstaande figuur is het werkmodel voor integraal risicomanagement, zijn de Risk Appetite Value Chain (RAVC), van Beeld en Geluid grafisch weergegeven.

Het werkmodel voor Integraal Risicomanagement van Beeld & Geluid

Beeld en Geluid kent in haar risicomanagement drie risicomanagement cycli:

  1. Strategische risicomanagement cyclus;
  2. Operationele risicomanagement cyclus;
  3. Thematische risicomanagement cyclus.


Ad.1: In de strategische risicomanagement cyclus wordt het risicoprofiel door het managementteam vastgesteld op basis van het ondernemingsprofiel van Beeld en Geluid. Ook worden de strategische risico’s, het eigenaarschap en de kosten/opbrengsten van de te nemen beheersmaatregelen door het managementteam besproken. Dit proces wordt door de CFO gefaciliteerd. Hierna bespreekt de bestuurder dit met de Raad van Toezicht.

Ad.2: Vanuit de jaarplancyclus van de afdelingen wordt, vanuit een integraal perspectief, risico- en rendementsdenken meegenomen bij de totstandkoming van de operationele planning- en control cyclus, inclusief de hierbij behorende rapportage. Het eigenaarschap van de operationele risico’s is belegd bij de afdelingshoofden die het op hun beurt afstemmen met een lid van het managementteam.

Ad.3: In de thematische risicomanagement cyclus worden een aantal risicocategorieën door middel van een detailanalyse onderzocht. Bij Beeld en Geluid valt dan bijvoorbeeld te denken aan cybercrime, nieuwbouw en de archieffunctie. Afhankelijk van een bepaalde urgentie worden andere thema’s aangevuld aan deze niet limitatieve lijst. Deze thematische risico’s worden tot in detail geanalyseerd. De uitkomsten worden besproken in het managementteam.

In de eerstvolgende alinea wordt de risicohouding van Beeld en Geluid toegelicht, omdat de grondhouding ten aanzien van risico en rendement het startpunt vormt voor de mate van acceptatie voor risico.

Strategische risicomanagementcyclus: risicohouding, risicobereidheid en strategische risico’s
Risicohouding

De risicohouding van het managementteam van Beeld & Geluid is volgens het gehanteerde RAVC-model gebalanceerd, met uitzondering van IT, dat als kritisch wordt gedefinieerd. Dat betekent dat Beeld & Geluid ten aanzien van IT gerelateerde risico’s zeer risicomijdend is. De weging van de risicohouding is gedaan op een vijfpuntsschaal van: risicomijdend: nul of kritisch. Gebalanceerd. Risicozoekend: opportuun en maximaal.

In de onderstaande figuur is de risicohouding van Beeld & Geluid gedefinieerd.

Hierna wordt de risicobereidheid beknopt toegelicht.

Strategisch risico

Beheersing

Impact op ambitie en strategie

Verwachte impact

Maximale financiële exposure

Kans dat risico zich voordoet

Bedreigingen vanuit de markt die dezelfde diensten als Beeld & Geluid gaan bieden tegen lagere prijs en met behulp van betere technologie.

1.Beeld & Geluid moet voor op de markt lopen

Impact: laag

Financiële impact is laag omdat kosten ook wegvallen

Geen materiële financiële exposure

10%

Belemmeringen door de rechten problematiek waardoor het gebruik van het materiaal te veel beperkt wordt in het kader van de maatschappelijke vraag.

2.Beeld & Geluid moet Publiek-Private Samenwerkingen aangaan

Impact: hoog

De beleidsdoelen uit het meerjarenbeleidsplan kunnen grotendeels niet gerealiseerd worden dit heeft enkel impact op het maatschappelijk rendement.

Enkel impact op het maatschappelijk rendement dus geen sprake van materiële financiële exposure.

25%

Als de wettelijke taak wegvalt van Beeld & Geluid. 

Beeld & Geluid moet gezamenlijk met de partijen die IP-rechten bezitten en/of bewaken optrekken. Beeld & Geluid moet een maatschappelijk verantwoorde legal workaround zien te vinden.

Impact: laag

Geheel of gedeeltelijke structurele bekostiging valt weg. Als dit zich voordoet komt het bestaan van Beeld & Geluid in gevaar.

€ 24.000.000

1%

Het wegvallen van medewerkers met specifieke kennis

Inmiddels wordt het schatkamer opgestart. De afkoop van een deel van de rechten wordt hierin door tijdelijke OCW subsidie mogelijk gemaakt.

Impact: medium

1. Bij de bepaling van de financiële exposure gaan we ervan uit dat we dan specialisten duurder moeten inhuren. Stel 25 FTE kosten (2.000.000 per jaar) om ze binnen te houden of te vervangen moeten we 20% meer betalen (€ 400.000 per jaar). 

€ 400.000

50%

Storingen, ongeautoriseerde toegang, hacking, ransomware, digitale opslag, kwijtraken van certificering, performance, betrouwbaarheid kunnen een risico vormen voor Beeld & Geluid, mocht ons systeem in gevaar komen.

Beeld & Geluid moet maatregelen treffen en zorgen dat er een back-up plan gereed staat

Impact: medium

Afgezien van de imago schade vooral schade door herstelkosten of losgeld betalen. Kan tot ernstige verstoring en continuïteit van de uitvoering van de wettelijke taak zorgen.

€ 6.000.000

1%

Gebrek aan diversiteit in het personeelsbestand wat kan leiden dat de gewenste cultuuromslag onvoldoende gerealiseerd wordt.

Beeld & Geluid is actief met het (door)ontwikkelen van DEI-beleid (diversity, equity, inclusion)

Impact: medium

Vooral impact op het imago. Hierdoor kunnen bepaalde fondsen of subsidieverstrekkers eerder geneigd zijn onze aanvragen af te wijzen.

Vooral impact op het imago

20%

Bezoekersaantallen en acceptatie nieuwe museum

1.Heldere en duidelijke marketingstrategie.

Impact: medium

Als de bezoekersaantallen en de zakelijke verhuur gaan tegenvallen ontstaat er een tekort op de exploitatie en komen de andere activiteiten onder druk te staan. 

De financiële impact voor het eerste jaar wordt nog niet hoog ingeschat maar in volgende jaren kan dit risico oplopen tot € 1.500.000

15%

2. Continue gebruikersonderzoeken.

10%

3.Service en publieksbegeleiding optimaliseren.

10%

Een verdeelde of verminderde gemeenschappelijke focus.

Beeld & Geluid heeft een meerjaren beleidsplan waar op gestuurd wordt met heldere doelen en visie.

Impact: laag

Geen materiële financiële impact. Door minder effectieve inzet van middelen kan de realisatie van gestelde doelen minder succesvol zijn.

Geen materiële financiële exposure

25%

Een niet representatieve samenstelling van het Nederlandse medialandschap van ons archief.

1.Aangaan van samenwerkingen met community builders

Impact: medium

Gemiddelde impact is toegenomen omdat dit onderdeel een prominente plek heeft in het beleidsplan

Voornamelijk impact op maatschappelijke relevantie

5%

Scenariomanagement

Ondanks dat het risicoprofiel in de afgelopen jaar niet significant is veranderd, hebben wij een aantal scenario’s besproken die mogelijkerwijs een ‘stress’ zouden kunnen veroorzaken op ons risicoprofiel, los van de strategische risico’s. Zo hebben wij bekende en hypothetische scenario’s besproken. En of wij, op deze scenario’s, in 2022 actie moesten nemen. Als er op een scenario, een actie-oriëntatie ontstaat, noemen wij dit een event. Als een event echt impact zou hebben op het risicoprofiel, dan zou een zogenaamde trigger ontstaan. In de door ons besproken vier scenario’s is er geen aanleiding om te denken dat er een trigger is dat het risicoprofiel raakt op een significante wijze.

Impact scenario denken aan de hand van 1 metascenario met 4 scenario’s:

Het metascenario is in dit geval gedefinieerd als een koopkrachtrisico dat in de gehele keten een disruptief karakter heeft en dat er een verschuiving plaatsvindt van het gezondheidsrisico (2020 – 2022) naar een economisch risico en hierna naar een financieel risico. Er worden meerdere onderdelen in een keten geraakt, zoals nu met corona, het geval is.

Nr.

Scenario

Event

Trigger

Motivatie

1

OCW kort op bekostiging, doordat men de overheidsbegroting op orde wil gaan brengen na jaren van extra uitgaven.

Nee

Nee

Als OCW een taakstelling oplegt, dan komt er te allen tijde een vooraankondiging. Ook is dan gebruikelijk dat de reorganisatiekosten, gepaard gaand met de taakstelling, door OCW vergoed worden. Beeld & Geluid zal daarom meebewegen (kosten en baten) met de opgelegde taakstelling.

2

Derde geldstromen vallen weg, doordat partijen economisch uitval willen voorkomen en bezuinigen op uitgaven

Nee

Nee

Er zijn op dit moment geen signalen dat sponsorcontracten aangepast of beëindigd worden.

3

Gezondheidsrisico door uitval kritische personen in de organisatie en bij onze kritische leveranciers

Nee

Nee

Er zijn op dit moment geen personen die uitgevallen zijn of dreigen uit te vallen, waardoor er een discontinuïteit kan plaatsvinden.

4

Inkomsten musea staan onder druk door krimp in uitgave van culture activiteiten door consumenten en organisaties. 

Ja

Ja

Beeld & Geluid verwacht dat dit nog niet speelt in 2023 als effect op van de opening van het nieuwe museum. Voor de jaren hierna worden scenario’s ontwikkeld om een eventuele terugval in omzet te voorkomen dan wel op te kunnen vangen.

De conclusie is dat het risicoprofiel van Beeld & Geluid in beperkte mate geraakt wordt. Uiteraard houden wij alle ontwikkelingen nauwlettend in de gaten en zullen wij anticiperen als wij menen dat er sprake is van een trigger die het risicoprofiel in negatieve zin beïnvloed.

Operationele- en financiële risico’s
  1. De interne beheersing bij Beeld & Geluid is op orde en er zijn voldoende interne controlemaatregelen ter voorkoming van ongewenste handelingen. Daarnaast heeft Beeld & Geluid vorderingen geboekt met de invoering van Rolling Forecasting. Dit dient met name om de interne sturing te verbeteren en de organisatie in staat te stellen flexibeler in te spelen op nieuwe ontwikkelingen. De jaarlijkse cyclus rond begroting en financieel jaarverslag zal hierdoor niet wijzigen.
  2. De organisatie heeft door het verder opleiden van medewerkers en het aantrekken van nieuwe en/of ontbrekende specialisaties het opleidings-, en kennisniveau van haar mensen verder verhoogd. Het personeelsbestand en de samenstelling daarvan bij het instituut is kwalitatief goed voorbereid op de ontwikkelingen in de komende jaren en grote wijzigingen zijn hierin niet te verwachten. Wel zorgt het tekort aan specialisten in de markt ervoor dat het verloop bij Beeld & Geluid toeneemt en het steeds moeilijker wordt voor Beeld & Geluid de juiste vervangers aan te trekken binnen het huidige salarisgebouw.
  3. Beeld & Geluid voert het beheer van het digitale archief zelf uit en loopt daardoor ook zelf de hiermee samenhangende risico’s, zoals storingen die van invloed kunnen zijn op het niveau van de dienstverlening. De financiële risico’s die we lopen met bovengenoemde operationele risico’s worden door Beeld & Geluid laag ingeschat. Deels zijn deze risico’s al beoordeeld op de financiële risico’s bij de strategische risico.
  4. Tenslotte berusten de intellectuele eigendomsrechten van het grootste deel van de archiefcollectie van Beeld & Geluid bij derden. Dit materiaal mag meestal slechts onder voorwaarden door Beeld & Geluid worden gebruikt of aan anderen ter beschikking worden gesteld. Deze voorwaarden zijn soms vooraf bepaald maar worden ook vaak ad hoc afgesproken. Beeld & Geluid heeft de verplichting deze rechten te respecteren. Mede door de veelheid aan verschillende afspraken en de zorgvuldigheid waarmee Beeld & Geluid de aan hem toevertrouwde collecties beheert, neemt Beeld & Geluid adequate maatregelen om deze belangrijke rechtenbeheerstaak te bewaken. Het valt niet uit te sluiten dat er toch een fout gemaakt wordt, maar de financiële impact van een dergelijke gebeurtenis zijn doorgaans beperkt en hebben geen impact op de doelen van Beeld & Geluid. Het uitvoeren van het Schatkamer project draagt eraan bij dat het risico lager wordt omdat het deel van de collectie waarover Beeld & Geluid niet de rechten heeft kleiner zal worden.
  5. Vanuit een beheerste en integere bedrijfsvoering hanteert Beeld & Geluid op verschillende plekken in de organisatie een fraudeprocedure. Er zijn in 2022 geen onregelmatigheden van belang aangetroffen. In 2023 zal het frauderisico vanuit een thematisch perspectief (integriteit) in verder geanalyseerd worden.

Risico

Omschrijving

Maximale financiële exposure

Kans dat risico zich voordoet

1

Beheersorganisatie

Geen materiële financiële exposure

1%

2*

Specialisten

€ 400.000

50%

3

Beheer digitaal archief

Met name imagoschade

1%

4

Verkeerd gebruik materiaal

Met name imagoschade

10%

5

Fraude

Met name imagoschade

5%

* Betreft hetzelfde risico zoals opgenomen onder de strategische risico’s

  1. Beeld & Geluid heeft nog steeds een ruime liquiditeitspositie maar de huidige inflatie heeft een groot nadelig effect op de waarde. Een deel van deze liquiditeit zal in de toekomst aangewend moeten worden voor het aflossen van het vreemde vermogen. Dit betreft een nominale verplichting waarop de inflatie geen invloed heeft en daarom wordt er geen risico gelopen ten aanzien van de toekomstige aflossingsverplichting. Het andere deel betreft is bestemd voor vervangingsinvesteringen en besteding van de bestemmingsreserves. Hierbij speelt de huidige inflatie wel een rol. De waarde van de geldontwaarding voor de komende jaren laat zich nu moeilijk inschatten maar als deze zich doorzet op het huidige niveau dan zal dat een nadelig financieel effect hebben. Het is de verwachting dat het jaarlijkse accres voldoende zal zijn om deze geldontwaarding te compenseren.
  2. Conform de eisen die het ministerie stelt aan de begroting houdt Beeld & Geluid in haar begroting geen rekening met eventuele prijsstijging van lasten en baten. In de loop van het begrotingsjaar kent het ministerie definitief het accres toe. Hierdoor loopt Beeld & Geluid het risico dat de kostenstijging hoger wordt dan het accres zonder dat er al maatregelen ter compensatie in de begroting zijn opgenomen. Gezien de ervaringen van de afgelopen jaren verwacht Beeld & Geluid niet dat het hier om grote financiële risico’s zal gaan. Maar vanwege de onvoorspelbaarheid van de inflatieontwikkeling houdt Beeld & Geluid wel rekening met beperkte maatregelen in het tweede halfjaar van 2023 om eventuele tegenvallers op te vangen.
  3. In februari 2023 is het nieuwe museum geopend. Dit museum is uniek in haar soort en baanbrekende technologie. Beeld & Geluid verwacht dat dit bezoekers zal aantrekken maar dit betekent ook dat heel veel onbekend is. Hoe reageren uiteindelijk de bezoekers hierop? En tegen welke technische problemen en kosten kunnen we op gaan lopen? Dit speelt vooral in de jaren 2024 en later. In de meerjarenraming is hiermee wel rekening gehouden maar of dit voldoende is zal moeten blijken. Beeld & Geluid heeft echter nog ruime reserves om één en ander op te kunnen vangen.

Compliance risico’s
  1. Beeld & Geluid houdt rekening met de geldende compliance eisen vanuit wet- en regelgeving. Dit is o.a. op het terrein van privacy, subsidie, overheden en toezichthouders. Binnen de organisatie zijn er verschillende personen die betrokken bij het proces zodat er geen onnodige risico’s genomen worden.
IT technologische risico’s
  1. Beeld & Geluid laat voortdurend verschillende soorten van beveiligingstesten uitvoeren door derden om het risico in deze zoveel mogelijk te mitigeren.

Risico

Omschrijving

Maximale financiële exposure

Kans dat risico zich voordoet

6

Waardevermindering reserves 

€ 500.000

95%

7

Onvoldoende accres

€ 500.000

1%

8

Compliance

Met name imago schade en boetes (bij niet voldoen aan wet- en regelgeving).

5%

9

Beveiliging IT-infrastructuur

€ 6.000.000 (zie beschrijving strategisch risico)

1%

Thematische risico’s
Integriteitsrisico’s

In 2022 is er een uitgebreide integriteitsrisicoanalyse geweest. Dit is besproken met verschillende personen in de organisatie en op basis hiervan zijn er processen aangescherpt en de dialoog over integriteit binnen de weer verder aangescherpt. Zo hebben wij een ethisch statuut opgesteld dat ook voor aanbestedingen gaat gelden. Partijen dienen zich te gaan houden aan ons ethisch statuut indien men met ons wenst samen te werken.

Klimaatrisico’s

Er is in 2022 een goede start gemaakt met het inzichtelijk maken wat de klimaatrisico’s zijn voor Beeld & Geluid. Dit zal in 2023 verder vormgegeven worden en geïmplementeerd worden.

Overname risico’s

Er is door Beeld & Geluid een aantal overnames gedaan die op voorhand intensief zijn besproken en voorzien van een risicoanalyse door de CFO. De analyse heeft geen materiële bevindingen gehad voor de voortgang c.q. overname van de partijen.

Samenwerking met andere partijen

In samenwerking met de Surinaams-Nederlandse Kamer van Koophandel is gestart met een kennisuitwisselingsproject en het behoud van media archieven van Suriname. Ook hiervoor is eerst een risicoanalyse gemaakt en besproken in het managementteam. De samenwerking is gestart met het Nationaal Archief Suriname. In 2023 is er een aantal activiteiten gepland om de samenwerking verder en intensiever te concretiseren en in te vullen.

In 2023 staat het strategisch risicomanagement op basis van het meerjarenbeleidsplan 2022 - 2026 weer prominent op de agenda.

PDF DOWNLOAD

Bestuursverslag